35
Over kalibratie
35.1 Inleiding
Kalibratie van een wamtebeeldcamera is een voorwaarde voor temperatuurmeting. De
kalibratie zorgt voor de relatie tussen het ingangssignaal en de fysieke eenheid die de
gebruiker wil meten. Maar ondanks het wijd verbreide en veelvuldige gebruik wordt de
term "kalibratie" vaak verkeerd begrepen en gebruikt. Lokale en nationale verschillen
maar ook vertalingen creëren nog meer verwarring.
Onduidelijke terminologie kan leiden tot communicatieproblemen en foutieve vertalingen
en daarmee tot onjuiste metingen als gevolg van misverstanden en, in het ergste geval,
tot rechtszaken.
35.2 Definitie—wat is kalibratie?
Het Internationaal Bureau voor Maten en Gewichten
30
definieert kalibratie
31
als volgt:
an operation that, under specified conditions, in a first step, establishes a relation bet-
ween the quantity values with measurement uncertainties provided by measurement
standards and corresponding indications with associated measurement uncertainties
and, in a second step, uses this information to establish a relation for obtaining a measu-
rement result from an indication.
De kalibratie zelf kan in verschillende vormen worden uitgedrukt: dit kan een verklaring
zijn, een kalibratiefunctie, een kalibratiediagram
32
, een kalibratiecurve
33
of een
kalibratietabel.
Vaak wordt alleen de eerste stap in de bovenstaande definitie opgevat en benoemd als
"kalibratie". Dit is echter niet (altijd) voldoende.
In het geval van de kalibratieprocedure van een warmtebeeldcamera brengt de eerste
stap de relatie tot stand tussen de uitgezonden straling (de hoeveelheidswaarde) en het
elektrische uitgangssignaal (de indicatie). Deze eerste stap van de kalibratieprocedure
bestaat uit het verkrijgen van een homogene (of uniforme) respons als de camera voor
een continue stralingsbron wordt geplaatst.
Aangezien we weten wat de temperatuur is van de referentiebron die de straling uitzendt,
kan in de tweede stap het verkregen uitgangssignaal (de indicatie) worden gerelateerd
aan de temperatuur van de referentiebron (meetresultaat). De tweede stap omvat ook
een afwijkingsmeting en compensatie.
In feite wordt de kalibratie van een wamtebeeldcamera niet uitgedrukt in temperatuur.
Warmtebeeldcamera's zijn gevoelig voor infraroodstraling, daarom wordt eerst een stra-
lingsovereenkomst verkregen en daarna een relatie tussen de straling en de temperatuur.
Voor bolometercamera's die door andere dan R&D-klanten worden gebruikt, wordt de
straling niet uitgedrukt: alleen de temperatuur wordt geleverd.
35.3 Camerakalibratie bij FLIR Systems
Zonder kalibratie zou een warmtebeeldcamera geen straling of temperatuur kunnen me-
ten. Bij FLIR Systems, wordt de kalibratie van niet-gekoelde microbolometercamera's
met meetfunctionaliteit uitgevoerd tijdens zowel de productie als het onderhoud. Ge-
koelde camera's met fotondetectoren worden vaak door de gebruiker gekalibreerd met
speciale software. Met deze software kunnen in theorie gewone draagbare warmtebeeld-
camera's ook door de gebruiker gekalibreerd worden. Maar aangezien deze software
30. http://www.bipm.org/en/about-us/ [opgehaald op 2017-01-31]
31. http://jcgm.bipm.org/vim/en/2.39.html [opgehaald op 2017-01-31]
32. http://jcgm.bipm.org/vim/en/4.30.html [datum 2017-01-31.]
33. http://jcgm.bipm.org/vim/en/4.31.html [datum 2017-01-31.]
198
#T810253; r. AB/43583/43592; nl-NL