3.3 Indicaties en contra-indicaties
Indicaties en contra-indicaties voor het gebruik van Sta-op
rolstoelen.
Deze indicaties en contra-indicaties zijn gebaseerd op
algemene waarnemingen. De condities voor regelmatige
'sta-training' variëren van persoon tot persoon en moeten in
samenspraak met een arts of therapeut individueel worden
bepaald.
Uitsluitend een arts of therapeut kan beslissen welke methode
en veilige sta-training bereikt kan worden met de Quickie
rolstoel.
Indicaties
De Quickie Q700-Up M/F rolstoel met sta-functie is specifiek
ontwikkeld voor mensen die niet langer het vermogen hebben
om rechtop te staan (bijv. door dwarslaesie, multiple sclerose,
hersenverlamming, etc.) Het staan wordt gebruikt als therapie
en ter preventie van:
• Osteoporose: Wanneer de patiënt niet regelmatig kan staan
of verticale spanning op de botten wordt uitgeoefend, kan
de botdichtheid gestaag verminderen. Dit leidt tot het risico
van botbreuken en andere complicaties.
• Preventie van decubitus: Wanneer de patiënt staat,
wordt de druk op de zitbeenknobbels tot een minimum
gereduceerd.
• Misvormingen van het skelet/rugpijn: Tijdens het zitten
wordt de wervelkolom op natuurlijke wijze verlengd
(gekromde rug/bochel). Door te staan wordt een natuurlijke
positie van de wervelkolom mogelijk waardoor een
betere stabiliteit van het bovenlichaam wordt verkregen.
Hierdoor wordt het risico op een blijvende zijwaartse
ruggengraatsverkromming (scoliose) voorkomen.
• Spieratrofie: Zonder regelmatige beweging van de
benen neemt het risico op verkorting van de spieren
toe (musculaire atrofie), waardoor contracturen kunnen
ontstaan. Regelmatige bewegingstherapie waarbij de
patiënt zelf staat, kan het ontstaan van contracturen en de
daarbij behorende pijn helpen voorkomen. Ook kunnen
hierdoor kostbare operaties worden voorkomen.
• Tonusregulering bij spasticiteit: Door de patiënt vaak in een
staande houding te brengen, wordt spasticiteit verminderd
en maakt beweging in de stoel en positionering in de
rolstoel of het bed mogelijk. Dit ondersteunt een rustig
slaappatroon.
• Diepere ademhaling: Door te gaan staan, wordt het
bovenlichaam gestrekt en vermindert de druk van de
buikholte op de longen. Hierdoor verbetert de ademhaling
en wordt deze dieper, de ademhaling wordt gemakkelijker
en het helpt het risico op longontsteking te verkleinen.
• Spijsverteringsproblemen: Ook de druk op het
spijsverteringskanaal neemt af tijdens het staan. Hierdoor
wordt de spijsvertering (peristaltische beweging) mogelijk
gemaakt en de functie van de darmen en blaas verbeterd.
94
Contra-indicaties
WAARSCHUWING!
Een rolstoel met sta-functie kan uitsluitend op voorschrift van
een arts worden gebruikt.
Dit zijn de meest voorkomende contra-indicaties voor het
gebruik van een rolstoel met sta-functie:
• Verminderde botdichtheid: Als de botten al te zeer verzwakt
zijn, wordt het niet aanbevolen om te staan. Dit kan tot
botbreuken leiden. Raadpleeg in dit geval uw arts om een
meting van de botdichtheid te laten verrichten.
• Slechte bloedsomloop: Bij hart- en vaatziekten mag het
staan uitsluitend plaatsvinden onder medisch toezicht
(cardiotraining). Overleg in dergelijke gevallen met een arts.
• Ernstige beperking van de mobiliteit of ernstige
contracturen.
Voordelen van een dagelijkse sta-oefening
Het gebruik van apparaten om een patiënt te laten staan, mag
uitsluitend plaatsvinden volgens voorschrift en onder toezicht
van een medische beroepsbeoefenaar.
Het wordt aanbevolen in de beginperiode uw regelmatige
sta-oefeningen nauwgezet te laten volgen door uw fysio- of
ergotherapeut.
Er is documentatie dat de regelmatige en cyclische activiteit
om van een zittende naar een staande positie te gaan, een
gunstige invloed op de gezondheid heeft bij mensen die niet
langer in staat zijn zelfstandig te staan. De voordelen zijn
tweeledig:
1) Het biedt de mogelijkheid om weer te functioneren in
dagelijkse activiteiten waarbij het noodzakelijk is om te
kunnen staan (op het werk en thuis dingen uit kasten kunnen
halen, thuis kunnen koken, daarnaast de mogelijkheid tot
oogcontact); en
2) de mogelijke fysieke voordelen die voortvloeien uit het
herhaaldelijk staan (zoals verbeterd bewegingsbereik, hogere
botdichtheid, verbeterde bloedcirculatie, verbeterde darm- en
blaasfunctie, etc.).
WAARSCHUWING!
Het tot staande positie komen:
• Het komen tot de staande positie en het uitvoeren van
handelingen in staande positie mag uitsluitend op een
vlakke ondergrond worden uitgevoerd. Wanneer de stoel
in staande positie is, is het risico op omvallen groter. Strek
daarom niet te ver uit de stoel.
• Tijdens de sta-functie (en andere vooraf bepaalde
zitposities), werken diverse actuatoren gelijktijdig.
• Als het zitsysteem onbedoeld of ongecontroleerd beweegt,
schakel het systeem dan direct uit via de On/Off-knop.
OPGELET!
Positioneringsgordel:
De positioneringsgordels van Quickie zijn uitsluitend bedoeld
om de gebruiker in positie te houden. Ze bieden geen
bescherming bij een ongeluk. De gordels kunnen zelfs leiden
tot meer letsel.
Q700-UP M/F Rev.A