Inhoudsopgave Pagina Inleiding ........................142 Voorgeschreven gebruik ................... 143 Omvang van de levering ..................143 Verklaring van symbolen ..................144 Veiligheidsvoorschriften ................... 144 Batterijen en accu's ....................147 a) Algemeen ......................147 b) Extra informatie over lithium-accu's ..............149 Geschikte accutypen ....................151 Bedieningselementen ....................
Pagina 3
Pagina 13. Loodaccu's (Pb) ......................167 a) Algemeen ......................167 b) Accu laden („CHARGE“) ..................167 c) Accu ontladen („DISCHARGE“) ................ 169 14. Accugegevens opslaan .................... 170 15. Accugegevens laden ....................172 16. Diverse basisinstellingen („USER SET“) ..............173 17. Waarschuwingen op het display ................179 18.
1. Inleiding Geachte klant, Wij danken u hartelijk voor het aanschaffen van een Voltcraft®-product. Hiermee heeft u een uitstekend apparaat in huis gehaald. Voltcraft® - deze naam staat op het gebied van meettechniek, laadtechniek en voedingsspanning voor onovertroffen kwaliteitsproducten die worden gekenmerkt door gespecialiseerde vakkundigheid, buitengewone prestaties en permanente innovaties.
2. Voorgeschreven gebruik De „Multilader-ontlader B6“ dient voor het opladen van accu's van het type NiCd + NiMH (1- 16 cellen), LiPo/LiIon/LiFe (1-6 cellen) en voor loodaccu's (1-10 cellen, 2V-20V). De laadstroom kan afhankelijk van de aangesloten accu's en het aantal cellen/de capaciteit tussen 0.1A en 5.0A worden ingesteld.
4. Verklaring van symbolen Het symbool met het uitroepteken in een driehoek wijst op belangrijke aanwijzingen in deze gebruiksaanwijzing die in ieder geval nageleefd moeten worden. Het "hand"-symbool vindt u bij bijzondere tips of instructies voor de bediening. 5. Veiligheidsvoorschriften Bij schade, veroorzaakt door het niet in acht nemen van de gebruiksaanwijzing, vervalt het recht op garantie! Voor vervolgschade die hieruit ontstaat, zijn wij niet aansprakelijk!
Pagina 7
Hierdoor kan het laadapparaat beschadigd raken en bestaat het gevaar van explosie of brand! Trek in dit geval direct de stekker uit het stopcontact en neem de accu vervolgens uit het laadapparaat. De buitenkant van de accu moet geheel worden afgedroogd of schoongemaakt.
Pagina 8
• Onderhouds-, instellings- of reparatiewerkzaamheden mogen uitsluitend door een erkend technicus/elektrotechnisch bedrijf worden uitgevoerd. Binnenin het apparaat bevinden zich geen onderdelen die door de gebruiker kunnen worden ingesteld of onderhouden. • In industriële omgevingen dienen de Arbo-voorschriften ter voorkoming van ongevallen met betrekking tot elektrische installaties en bedrijfsmiddelen in acht te worden genomen.
6. Accuvoorschriften Het gebruik van accu´s is vandaag de dag weliswaar vanzelfsprekend, maar er bestaan toch tal van gevaren en problemen. Vooral bij LiPo-/LiIon-/LiFe-accu´s met hun hoge energie- inhoud (in vergelijking met gewone NiCd of NiMH accu´s) moeten er verschillende voorschriften in acht worden genomen aangezien er anders explosie- en brandgevaar bestaat.
Pagina 10
Het hier geleverde laadapparaat is voorzien van een veiligheidsschakeling tegen omgekeerde polariteit. Toch kan een omgekeerde polariteit hier in bepaalde gevallen leiden tot beschadigingen. • Wanneer u het apparaat langere tijd niet gebruikt (bijv. bij opslag), dient u een eventueel aangesloten accu van het laadapparaat te verwijderen en de stekker van het laadapparaat uit het stopcontact te trekken.
b) Extra informatie over lithium-accu's Moderne accu's met lithium-techniek hebben niet alleen een veel hogere capaciteit dan NiMH- of NiCd-accu´s, maar ze hebben ook een veel lager gewicht. Dit maakt dit type accu met name voor toepassingen in de modelbouw zeer interessant en meestal worden hier dus de zogenaamde LiPo-accu's gebruikt (lithium-polymeer).
Pagina 12
of loodaccu's mogen niet worden gebruikt; er bestaat brand- en explosiegevaar! • Wanneer u een accu met lithiumtechniek met meer dan een cel oplaadt, gebruik dan altijd een zogenaamde balancer (bijv. in dit geleverde laadapparaat reeds geïntegreerd). • Laad LiPo-accu's met een laadstroom van max. 1C. Dit betekent dat de laadstroom de op de accu vermelde capaciteitswaarde niet mag overschrijden (bijv.
7. Geschikte accutypen NiCd Nominale spanning: 1,2V / cel Max. laadstroom voor snelladen: 1C (of lager); bij speciaal hiervoor bestemde accu's max. 2C Uitschakeling ontlaadstroom bij: 0,85V/cel (of hoger) NiMH Nominale spanning: 1,2V / cel Max. laadstroom voor snelladen: 1C (of lager); bij speciaal hiervoor bestemde accu's max.
Pagina 14
Spanning: 2,0V / cel Max. laadspanning: 2,46V / cel Max. laadstroom voor snelladen: 0,4C (of lager) Uitschakeling ontlaadstroom bij: 1,75V/cel (of hoger) Indien u verschillende lithium-accu's hebt en deze met het laadapparaat wilt laden of ontladen, dan dient u voor het aansluiten het juiste accutype (LiPo, LiIon, LiFe) in te stellen.
8. Bedieningselementen Multilader-Entlader 1 Aansluitbus voor voedingsspanning (11-18V=, gestabiliseerd) 2 Verlicht LCD-scherm 3 Balancer-aansluitingen voor 2-, 3-, 4-, 5- en 6-cellige LiPo-accu's 4 Ronde bussen 4mm voor aansluiting van de accu 5 Toets „Batt Type/Stop“ voor menukeuze en voor stoppen van het laadproces 6 Toetsen „INC“...
9. Ingebruikname Het laadapparaat moet op een gestabiliseerde gelijkspanning van 11V= tot 18V= worden gebruikt. Gebruik het laadapparaat nooit op een andere spanning; dit beschadigt het laadapparaat en de aanspraak op garantie gaat verloren. Afhankelijk van de aangesloten accu is een laadstroom van max. 5A mogelijk. Om deze reden moet de stroomvoorziening van de juiste sterkte worden geselecteerd.
Pagina 17
• Bij het aansluiten van een accu op het laadapparaat dient u altijd eerst de laadkabel met het laadapparaat te verbinden en pas daarna de accu met het laadapparaat/de laadkabel. Bij het loskoppelen, gaat u in omgekeerde volgorde te werk. Er bestaat anders het gevaar van kortsluiting (bijv. door de beide 4 mm ronde stekkers van de laadkabel).
10. Menustructuur Start E nter Program S elect LiXX LiXX Charge LiXX Balance Lithium Battery Fast Charg e Batt. Type LiXX LiXX Stop Discharge Storage Start E nter Program Select NiMH Charg e NiMH NiMH ‘Aut/Man’ NiMH Battery Discharge C ycle Batt.
In een speciaalzaak zijn de juiste adapters verkrijgbaar voor balancer-stekkers. Alleen bij het gebruik van een balancer (in laadapparaat „B6“ geïntegreerd) hebben alle cellen na het laadproces dezelfde spanning en komt een overlading van één van de cellen niet voor. Dit laatste is voor een LiPo-accu niet alleen negatief voor wat betreft de levensduur, maar ook bestaat het gevaar van beschadiging van de accu, evenals brand- en explosiegevaar.
Daarna kunnen met de toetsen „INC“ en „DEC“ de verschillende functies worden geselecteerd: • „CHARGE“: lithium-accu zonder balancer-aansluiting opladen • „BALANCE“: lithium-accu met balancer-aansluiting opladen • „FAST CHG“: snelladen van een accu • „STORAGE“: accu's op een bepaalde spanningswaarde laden of ontladen •...
c) Accu met Balancer-aansluiting opladen („BALANCE“) In tegenstelling tot het eenvoudige laadprogramma „CHARGE“ wordt hier de spanning van elke afzonderlijke cel bewaakt en wordt de laadstroom dienovereenkomstig ingesteld. Naast de normale twee accuaansluitingen moet ook de balancer-aansluiting van de accu op het laadapparaat worden aangesloten, zie hoofdstuk 11.
d) Snelladen („FAST CHG“) Bij het laden van een lithium-accu wordt de laadstroom door het toegepaste laadproces bij lithium-accu's steeds lager, des te voller de accu is. Daardoor neemt natuurlijk ook de oplaadtijd toe. Door een speciaal oplaadproces wordt bij de snellading een hogere laadstroom bereikt. Dit gaat echter ten koste van de capaciteit aangezien op grond van de veiligheidsschakelingen in het laadapparaat het laadproces vroeger wordt beëindigd.
f) Accu ontladen („DISCHARGE“) Normaliter is het bij lithium-accu's niet nodig deze te ontladen (dit in tegenstelling tot NiCd- accu's). De accu kan ongeacht zijn capaciteit direct worden opgeladen. Indien u een dergelijke accu toch wilt ontladen, dan kan de ontlaadstroom tussen 0,1A en 1,0A worden ingesteld.
12. NiMH- en NiCd-accu's a) Accu laden („CHARGE“) De in te stellen laadstroom is afhankelijk van de capaciteit van de accu en dient normaliter 1C te bedragen. Raadpleeg hiervoor echter de gegevens van de accufabrikant. De aanduiding „1C“ betekent dat de laadstroom overeenkomt met de waarde van de capaciteit van de accu.
Pagina 26
Wanneer de stroomwaarde knippert, kan door gelijktijdig op de toetsen „INC“ en „DEC“ te drukken, worden gewisseld tussen de handmatige modus en de automati- sche modus. Bij de handmatige modus wordt de accu geladen met de stroomwaarde die u instelt. Bij de automatische modus berekent het laadapparaat de laadstroom automa- tisch;...
b) Accu ontladen („DISCHARGE“) • Nadat u in het hoofdmenu met de toets „Batt Type/Stop“ het „NiMH“- resp. „NiCd“- programma hebt geselecteerd en met de toets „Start/Enter“ hebt bevestigd, kunt u met de toets „INC“ resp. „DEC“ de ontlaadfunctie selecteren (afbeelding toont NiMH-accu): NiMH DISCHARGE NiMH DISCHARGE NiMH DISCHARGE...
c) Cyclusprogramma („CYCLE“) Om accu's te testen of te „Refreshen“ (een zwakke, oude accu krachtiger met meer capaciteit te maken), kunt u maximaal 5 cycli automatisch achter elkaar uitvoeren. Zowel de combinatie „laden/ontladen“ („CHG>DCHG“) als „ontladen/laden“ („DCHG>CHG“) is mogelijk. • Nadat u in het hoofdmenu met de toets „Batt Type/Stop“ het „NiMH“- resp. „NiCd“- programma hebt geselecteerd en met de toets „Start/Enter“...
13. Loodaccu's (Pb) a) Algemeen Loodaccu's zijn een heel ander soort accu's dan NiMH- of NiCd-accu's. Deze kunnen vergeleken met hun hoge capaciteit slechts een geringe stroom leveren en bovendien is het laadproces heel anders. De laadstroom voor loodaccu's mag maximaal maar 1/10 (1/10 C) van de capaciteit van de accu bedragen.
Pagina 30
• Om het laadproces te starten, houdt u de toets „Start/Enter“ langer ingedrukt (ca. 3 seconden). • Indien de instellingen verkeerd zijn resp. het laadapparaat een fout vaststelt, dan klinkt een waarschuwingssignaal en wordt de betreffende informatie op het display weergegeven. Met de toets „Batt Type/Stop“...
Pagina 31
c) Accu ontladen („DISCHARGE“) • Nadat u in het hoofdmenu met de toets „Batt Type/Stop“ het „Pb“-programma hebt geselecteerd en met de toets „Start/Enter“ hebt bevestigd, kunt u met de toets „INC“ resp. „DEC“ de ontlaadfunctie selecteren: Pb DISCHARGE Pb DISCHARGE Pb DISCHARGE Pb DISCHARGE Pb DISCHARGE...
14. Accugegevens opslaan Het laadapparaat heeft in totaal 5 geheugens waarin u accugegevens/instellingen kunt opslaan. • Selecteer in het hoofdmenu met de toets „Batt Type/Stop“ de functie „SAVE DATA“: PROGRAM SELECT PROGRAM SELECT PROGRAM SELECT PROGRAM SELECT PROGRAM SELECT SAVE DATA SAVE DATA SAVE DATA SAVE DATA...
Pagina 33
• Druk kort op de toets „Start/Enter“ en de stroomwaarde op de onderste regel knippert. Bij NiCd- resp. NiMH-accu's kan door gelijktijdig op de toetsen „INC“ en „DEC“ te drukken, worden gewisseld tussen de handmatige modus en de automati- sche modus (zie hoofdstuk 12. a). Bij lithium-accu's moet naast de instelling van de laadstroom ook het aantal cellen worden ingesteld.
15. Accugegevens laden • Selecteer in het hoofdmenu met de toets „Batt Type/Stop“ de functie „LOAD DATA“: PROGRAM SELECT PROGRAM SELECT PROGRAM SELECT PROGRAM SELECT PROGRAM SELECT LOAD DATA LOAD DATA LOAD DATA LOAD DATA LOAD DATA • Druk op de toets „Start/Enter“ en op het display verschijnt bijv. de volgende weergave, het geheugen „01“...
16. Diverse basisinstellingen („USER SET“) • Selecteer in het hoofdmenu met de toets „Batt Type/Stop“ het „USER“-menu. USER SET USER SET USER SET USER SET USER SET PROGRAM-> PROGRAM-> PROGRAM-> PROGRAM-> PROGRAM-> • Druk op de toets „Start/Enter“ en op het display verschijnt bijv. de volgende weergave: LiFe LiFe LiFe...
Pagina 36
• Met de toets „INC“ gaat u naar de volgende instelling (resp. met de toets „DEC“ naar de voorafgaande instelling of met de toets „Batt Type/Stop“ gaat u terug naar het hoofdmenu). NiMH Sensitivity NiMH Sensitivity NiMH Sensitivity NiMH Sensitivity NiMH Sensitivity D.Peak 10mV/Cell D.Peak 10mV/Cell...
Pagina 37
De instelling ‘USB enable’ is zonder functie en mag niet gebruikt worden (ze dient bij andere versies van het laadapparaat voor het omschakelen van de aansluitbus voor de temperatuursensor op een USB-poort). Druk kort op de toets ‘Start/Enter’. Daarop gaat de onderste indicatie knipperen. USB/Temp Select USB/Temp Select USB/Temp Select...
Pagina 38
Wanneer een laadproces start, start ook de interne timer. Wanneer het laadapparaat om een of andere reden niet kan vaststellen of de accu volledig is geladen (bijv. bij de Delta-U- herkenning), dan wordt bij een geactiveerde veiligheidstimer („ON“ = aan) het laadproces na afloop van de hier ingestelde tijd automatisch beëindigd.
Pagina 39
Met de toetsen „INC“ resp. „DEC“ wisselt u tussen „ON“ (= veiligheiduitschakeling geactiveerd) en „OFF“ (veiligheidsuitschakeling uitgeschakeld). Sla de instelling op met de toets „Start/Enter“. Nu begint de capaciteit (onderste regel, rechts) te knipperen. Met de toetsen „INC“ resp. „DEC“ kan de capaciteit worden ingesteld (10..50000mAh). Houd de betreffende toets langer ingedrukt voor de snelle aanpassing.
Pagina 40
Met de toetsen „INC“ resp. „DEC“ kan de spanningswaarde worden ingesteld (10...11V). Sla de instelling op met de toets „Start/Enter“. De spanning stopt met knipperen. • Met de toets „INC“ gaat u naar de volgende instelling (resp. met de toets „DEC“ naar de voorafgaande instelling of met de toets „Batt Type/Stop“...
Pagina 41
17. Waarschuwingen op het display REVERSE POLARITY REVERSE POLARITY REVERSE POLARITY REVERSE POLARITY REVERSE POLARITY De polariteit van de accuaansluitingen is omgedraaid. De verbinding met de accu is onderbroken, bijv. CONNECTION BREAK CONNECTION BREAK CONNECTION BREAK CONNECTION BREAK CONNECTION BREAK wanneer de accu tijdens het laadproces is losgekoppeld.
Pagina 42
De spanning in een cel van een lithium-accu (LiPo, BATTERY VOLTAGE BATTERY VOLTAGE BATTERY VOLTAGE BATTERY VOLTAGE BATTERY VOLTAGE LiIon, LiFe) is te hoog. Dit kan voorkomen wanneer CELL HIGH VOL CELL HIGH VOL CELL HIGH VOL CELL HIGH VOL CELL HIGH VOL een meercellige accu eerder zonder balancer is geladen.
18. Informatie van het laadapparaat Tijdens het laad-/ontlaadproces worden door meerdere keren te drukken op de toets „DEC“ diverse gegevens op het display weergegeven. End Voltage End Voltage End Voltage End Voltage End Voltage Spanning van de accu bij het einde laad-/ 12.6V(3S) 12.6V(3S) 12.6V(3S)
19. Onderhoud en reiniging Het apparaat is nagenoeg onderhoudsvrij en mag absoluut niet worden geopend. Laat het apparaat uitsluitend door een deskundige of elektrotechnisch bedrijf repareren; anders bestaat het gevaar dat het product defect raakt en bovendien vervalt hierdoor de goedkeuring (CE) en de garantie.
Pagina 45
• Dek het laadapparaat en de accu nooit af! Door een hittestuwing wordt niet alleen het laadapparaat beschadigd maar bestaat er ook brand- en explosiegevaar! • De apparaatvoetjes en de temperatuur van de behuizing kunnen op gevoelige oppervlakken afdrukken of verkleuringen veroorzaken. Hetzelfde geldt voor de accu.
21. Afvalverwijdering a) Algemeen Verwijder het onbruikbaar geworden product volgens de geldende wettelijke voorschriften. b) Batterijen en accu´s U bent als eindverbruiker volgens de KCA-voorschriften wettelijk verplicht alle lege batterijen en accu's in te leveren; verwijdering via het huisvuil is niet toegestaan! Batterijen/accu's die schadelijke stoffen bevatten worden gekenmerkt door de hiernaast vermelde symbolen, die erop wijzen dat deze niet via het huisvuil...