Overspanningsbeveiliging en meetcategorie
In het stroomnet ontstaan continu spanningspieken, de
zogenaamde stootspanningen, die zeer klein kunnen zijn, bijv.
als een lichtschakelaar wordt bediend, maar ook groot kunnen
zijn als een netexploitant stroomleidingen omschakelt. De
hoogte van de stootspanning is afhankelijk van de locatie waar
een apparaat/machine binnen een laagspanningsnet wordt
gebruikt. Hoe dichter in de buurt de voedingsleiding is, des te
hoger is de te verwachten stootspanning. Zo moet een
stroommeter in de meterkast een hogere stootspanning kunnen
opnemen dan een WLAN-router.
Ter vereenvoudiging wordt het stroomnet ingedeeld in vier
overspanningscategorieën. Aan elke overspanningscategorie is
een nominale stootspanning toegewezen, die aangeeft voor
welke spanningspieken een apparaat moet zijn geconstrueerd:
Overspannings-
Nominale
categorie
stootspanning
CAT I
1500 V
CAT II
2500 V
CAT III
4000 V
CAT IV
6000 V
In overeenstemming met de overspanningscategorieën, zijn er
meetcategorieën, die het toegestane toepassingsbereik van
meet- en testapparatuur voor elektrische bedrijfsmiddelen en
installaties in laagspanningsnetten vastleggen.
Binnen welke omgevingen of bij welke spanningen een
meetapparaat veilig kan worden gebruikt, is afhankelijk van de
constructie. Hierbij zijn hierbij bijvoorbeeld de aanraakbaarheid
van spanningvoerende onderdelen,
knikbeschermingsinrichtingen bij de meetsnoeren of de isolatie.
Afhankelijk van de constructiedetails, kan het meetapparaat in
een of meerdere overspanningscategorieën tot een bepaalde
spanning veilig meten. De meetcategorie wordt zowel op het
meetapparaat als in de bedieningshandleiding opgegeven.
NL
Voorbeelden
Apparaten met netdeel:
Bijv.: Laptops, monitors,
telefoons
Apparaten met een stekker:
Bijv.: Huishoudelijke
apparatuur, printers,
laboratoriumapparatuur,
telefoonsystemen
Apparaten zonder stekker:
Bijv.: Verdeelkasten,
leidingen, stopcontacten,
CNC-machines,
bouwkranen,
energieopslagsystemen
Apparaten bij een
netvoedingsaansluiting:
Bijv.: Stroommeters,
primaire
overstroombeveiligingen,
hoofdschakelaars
digitale multimeter BE49
De opgave van de meetcategorie gebeurt met de hoogte van de
maximale spanning, die 300, 600 of 1000 Volt kan zijn. De
opgave CAT III/1000 V betekent bijvoorbeeld dat het
meetapparaat mag worden gebruikt in huisinstallaties met
laagspanning met spanningen tot 1000 Volt.
Vaak worden meerdere waarden op het apparaat aangegeven,
bijv. CAT III/ 1000 V en CAT IV/600 V. Dan gelden de maximale
spanningen voor de opgegeven toepassingsgebieden. Is geen
meetcategorie opgegeven, geldt het meetapparaat alleen voor
de meetcategorie CAT I als veilig.
Overzicht van het apparaat
14
13
12
11
Nr.
Aanduiding
1
LC-display
2
Toets HOLD
3
Verlichtingstoets
4
Draaischakelaar
5
mA/V/Ω-bus
6
COM-bus
7
Meetstift rood
8
Meetstift zwart
9
Statief (uitklapbaar)
10
Zekeringenvak (onder statief)
11
Batterijvak
12
10 A-bus
13
Toets MODE
14
Toets RANGE
1
2
3
4
5
6
8
7
9
10
5