96 | Polski
roboczych itp.) należy wyjąć akumulator. W przypadku
niezamierzonego naciśnięcia włącznika/wyłącznika istnie-
je niebezpieczeństwo doznania obrażeń.
Mocując narzędzie robocze, należy zwrócić uwagę na
u
prawidłowe i bezpieczne jego osadzenie na uchwycie
narzędziowym. Jeżeli narzędzie robocze nie jest właści-
wie zamocowane na uchwycie narzędziowym, może dojść
do jego obluzowania się podczas procesu wkręcania.
Wkładanie narzędzia roboczego
GDR 18 V-160:
Pociągnąć tuleję ryglującą (2) do przodu, wsunąć narzędzie
robocze do oporu w uchwyt narzędziowy (1), a następnie
zwolnić tuleję (2), aby zablokować narzędzie robocze.
Należy stosować wyłącznie końcówki wkręcające z zatrza-
skiem kulkowym (9) (DIN 3126-E6.3). Inne końcówki wkrę-
cające (11) można mocować, stosując uniwersalny uchwyt
na końcówki z zatrzaskiem kulkowym (10).
GDX 18 V-180:
Założyć narzędzie robocze (12) na trzpień czworokątny
uchwytu narzędziowego (1).
Ze względów systemowych narzędzie robocze (12) osadzo-
ne jest na uchwycie narzędziowym tak, aby miało ono nieco
luzu (1); fakt ten nie ma żadnego wpływu na funkcjonowanie
elektronarzędzia ani na bezpieczeństwo pracy.
Wyjmowanie narzędzia roboczego
Pociągnąć tuleję ryglującą (2) do przodu i wyjąć narzędzie
robocze.
Praca
Sposób działania
Uchwyt narzędziowy (1) wraz z narzędziem roboczym napę-
dzany jest przez silnik elektryczny za pośrednictwem prze-
kładni i mechanizmu udarowego.
Proces pracy jest podzielony na dwie fazy:
wkręcanie i dokręcanie (z wykorzystaniem mechanizmu
udarowego).
Uruchomienie mechanizmu udarowego wywoływane jest za-
trzymaniem śruby, stanowiącym obciążenie dla silnika. Me-
chanizm udarowy zamienia w ten sposób siłę silnika w rów-
nomierne udary obrotowe. Przy wykręcaniu nakrętek proces
ten przebiega w odwrotnej kolejności.
Uruchamianie
Ustawianie kierunku obrotów (zob. rys. C)
Za pomocą przełącznika obrotów (5) można zmienić kieru-
nek obrotów elektronarzędzia. Przy naciśniętym włączniku/
wyłączniku (6) jest to jednak niemożliwe.
Obroty w prawo: Aby wkręcić śrubę lub dokręcić nakrętkę,
należy przesunąć przełącznik kierunku obrotów (5) w lewo
aż do oporu.
Obroty w lewo: Aby wykręcić śrubę lub odkręcić nakrętkę,
należy przesunąć przełącznik kierunku obrotów (5) w prawo
aż do oporu.
1 609 92A 9ZZ | (20.01.2025)
Włączanie/wyłączanie
Aby włączyć elektronarzędzia, należy nacisnąć włącznik/wy-
łącznik (6) i przytrzymać w tej pozycji.
Lampka świeci się przy lekko lub całkowicie naciśniętym
włączniku/wyłączniku (6) i umożliwia oświetlenie miejsca w
przypadku niekorzystnych warunków oświetleniowych.
Aby wyłączyć elektronarzędzie, należy zwolnić włącznik/wy-
łącznik (6).
Ustawianie prędkości obrotowej
Prędkość obrotowa włączonego elektronarzędzia może być
regulowana bezstopniowo, w zależności od siły nacisku na
włącznik/wyłącznik (6).
Lekki nacisk na włącznik/wyłącznik (6) oznacza niską pręd-
kość obrotową. Wraz ze zwiększającą się siłą nacisku pręd-
kość obrotowa rośnie.
Wskazówki dotyczące pracy
Nie wolno przykładać włączonego elektronarzędzia do
u
nakrętki/śruby. Obracające się narzędzia robocze mogą
ześlizgnąć się z nakrętki lub z łba śruby.
Moment obrotowy jest uzależniony od czasu trwania udaru.
Maksymalny osiągnięty moment obrotowy wynika ze wszyst-
kich osiągniętych przez ruchy udarowe pojedynczych mo-
mentów obrotowych. Maksymalny moment obrotowy może
zostać osiągnięty po udarze trwającym 6–10 sekund. Po tym
czasie moment dokręcania podwyższa się już tylko minimal-
nie.
Czas trwania udaru należy ustalić oddzielnie dla każdego wy-
maganego momentu obrotowego dokręcania. Rzeczywiście
osiągnięty moment obrotowy dokręcania należy stale kon-
trolować za pomocą klucza dynamometrycznego.
Połączenia śrubowe twarde, sprężynujące lub miękkie
Momenty obrotowe, osiągnięte w jednym cyklu udarów i
zmierzone podczas próbnego wkręcania, należy nanieść na
diagram, aby otrzymać krzywą przebiegu momentu obroto-
wego. Wysokość krzywej odpowiada maksymalnemu mo-
mentowi obrotowemu, a jej nachylenie odpowiada czasowi,
w jakim zostanie on osiągnięty.
Przebieg momentu obrotowego zależny jest od następują-
cych czynników:
– Wytrzymałość śrub/nakrętek
– Rodzaj podłoża (podkładka, sprężyna talerzowa, uszczel-
ka)
– Wytrzymałość materiału przeznaczonego do wkręcania
– Ilość/rodzaj smaru na połączeniu śrubowym
Zgodnie z powyższym rozróżnić można następujące rodzaje
zastosowań:
– Wkręcanie twarde ma miejsce w przypadku łączenia me-
talu z metalem przy użyciu podkładek. Po stosunkowo
krótkim czasie udaru osiągany jest maksymalny moment
obrotowy (stromy przebieg krzywej charakterystycznej).
Zbyt długi czas udaru szkodzi tylko maszynie.
– Wkręcanie sprężynujące ma miejsce, gdy łączony jest
metal z metalem, jednak przy użyciu podkładek spręży-
stych, sprężyn talerzowych, rozpórek lub śrub/nakrętek z
Bosch Power Tools