'
Bijlage A
Roestvrij staal
De meeste chirurgische instrumenten zijn gemaakt van roestvrij staal. Roestvrij staal is een legering uit
verschillende bestandsdelen, waardoor het beter bestand is tegen vlekken en corrosie. Toch betekent dat
niet dat het materiaal geheel vrij is van vlekken. Er vormen zich nog steeds vlekken op, zij het in mindere
mate.
Van de vele verschillende soorten roestvrij
chirurgische instrumenten vaak uiteen in twee basiscategorieën:
•
De 300-serie staal (austenitisch) bevalt een kleine hoeveelheid koolstof en wordt gezien als de
staalsoort die het beste bestand is tegen vlekken. Deze soort wordt vaak gebruikt in
ziekenhuizen voor wastafels, bassins en sterilisatiecontainers. In de oogheelkunde wordt het
doorgaans gebruikt voor het maken van oogspecula en handvatten voor instrumenten, zoals
haken, retractors en scalpels.
•
400 -serie staal (martensitisch) bevat een hoger percentage koolstof en kan daardoor behandeld
worden met hitte om zo de gewenste hardheid te bereiken. Het percentage koolstof in het staal
bepaalt de hardheid: meer koolstof betekent dat er een hogere hardheid bereikt kan worden.
•
Staalsoorten met een lager percentage koolstof worden doorgaans gebruikt voor
het maken van
forceps,
•
Staalsoorten met een hoger percentage koolstof worden vaak gebruikt voor scharen en snij-
instrumenten. Daarom zijn forceps en naaldvoeders minder gevoelig voor het vormen van
vlekken dan scharen.
Tijdens het productieproces wordt het staal bewerkt, gevijld, geslepen, gepolijst en geborsteld. Deze
processen verstoren het oppervlak van het staal. Na de laatste nabewerking worden de Katena-
instrumenten elektrolytisch gepolijst om het oppervlak af te dichten. Door dit proces wordt het corrosie-
werend vermogen van het instrumentoppervlak vergroot.
•
-- --
-- - -
--
-
Bijlage B
Vlekken op roestvrij staal
Roestplekken veroorzaken permanente
verwijderd. De meeste vlekken wijzen niet op roest, maar wijzen eerder op andere problemen met
betrekking tot het verwerken en behandelen van instrumenten.
Hieronder volgen enkele richtlijnen:
•
bruin/oranje
vlekken-
deze vlekken kunnen wijzen op
ook ergens anders liggen. U kunt daar gemakkelijk achter komen door stevig met
een potloodgum over de vlek te wrijven. Als er daardoor een putje overblijft, is het
roest. Wanneer het metaal eronder glad is, kan de vlek ontstaan zijn door
aangekoekt bloed, zoutoplossing, koud sterilisatiemiddel of verkeerde
reinigingsmiddelen.
•
donkerbruine/zwarte vlekken kunnen worden veroorzaakt door
blootstelling aan ingedroogd bloed, verkeerde reinigsmiddelen of
•
zwarte vlekken kunnen worden veroorzaakt door blootstelling aan zuren, ammoniak of bleek
•
blauwzwarte vlekken kunnen worden veroorzaakt doordat verschillende soorten
metaal tegelijk in de ultrasoon reiniger of autoclaafstoomsterilisator worden
behandeld.
•
lichte en donkere vlekjes kunnen worden veroorzaakt door minerale afzetting
van watervlekken wanneer instrumenten aan de lucht worden gedroogd en er
geen gedemineraliseerd water is gebruikt.
staal
worden, vallen diegenen die toegepast worden bij
naaldvoerders en vaatklemmen.
beschadigingen.
Daarentegen kan een vlek gewoon worden
roest,
maar de oorzaak kan
ikatena
·
·: ·· ·-··
l ·
,..._ -
- ·: ..... , ' "f'i, ;.,..
: · .·.· .,.;
zuren.
.
vlekjes die
veroorzaakt zijn door minerale
afzetting
.,,