Park Tool
Park Tool Co. 5115 Hadley Ave. N., St. Paul, MN 55128 (USA) www.parktool.com
Meten van de relatieve spaakspanning
De relatieve spaakspanning is de spanning van een spaak in vergelijking met de spanning van een of
meer andere spaken. Bij een wiel met spaken waarvan de spanning binnen plus of min 20% van de
gemiddelde spaakspanning ligt geldt over het algemeen dat de relatieve spaakspanning acceptabel
is. Zoals op pagina 3 is uitgelegd, kunnen de spaken aan de ene zijde van een wiel anders
gespannen zijn dan de spaken aan de andere zijde.
Daarom is het belangrijk om alleen de spanning van een spaak ten opzichte van spaken aan
dezelfde zijde van het wiel te vergelijken.
Bepalen van de relatieve spanning:
1. Bepaal de gemiddelde spanning van de spaken aan de rechterzijde van het wiel.
2. Vermenigvuldig de gemiddelde spanning met 0,8 en 1,2. De twee uitkomsten geven het
acceptabele relatieve spanningsbereik aan.
3. Gebruik de TM-1 om de doorbuiging van elke individuele spaak te meten en gebruik de
conversietabel om de afgelezen waarden om te rekenen naar individuele spanningsmetingen.
4. Bepaal of de individuele spanningsmetingen binnen het acceptabele relatieve spanningsbereik
vallen zoals berekend is in stap 2.
5. Herhaal de stappen 1 - 4 voor de linkerzijde van het wiel. Als de spanning van de spaken niet
binnen het acceptabele relatieve spanningsbereik valt, moet de spaakspanning worden afgesteld.
Meten van de gemiddelde spaakspanning
De gemiddelde spanning is de som van de individuele spaakspanningsmetingen, gedeeld door het
aantal gemeten spaken. Elk wiel heeft twee gemiddelden, een voor de spaken aan de linkerzijde en
een voor de spaken aan de rechterzijde. Als de spaakgatflenzen van de naaf gecentreerd zijn tussen
de borgmoeren van de naaf, is het mogelijk dat de gemiddelde spanning aan linkerzijde en
rechterzijde nagenoeg gelijk is. Als de spaakgatflenzen echter niet gecentreerd zijn tussen de
borgmoeren
van
schijfrembevestigingen, is het niet mogelijk dat de spaken links en rechts dezelfde spanning hebben.
Bepalen van de gemiddelde spanning:
1. Meet de doorbuiging van alle spaken aan de rechterzijde van het wiel. Noteer deze waarden.
2. Tel de genoteerde waarden bij elkaar op.
3. Deel het totaal door het aantal gemeten spaken. De uitkomst is de gemiddelde afgelezen
doorbuiging.
4. Gebruik de conversietabel om de gemiddelde afgelezen doorbuiging om te rekenen naar de
gemiddelde spaakspanning in kilogram.
5. Herhaal de stappen 1 - 4 voor de linkerzijde van het wiel.
TM-1 Spanningsmeter
de
naaf,
zoals
bij
de
meeste
achterwielen
en
2
voorwielen
met